Nederlandse universiteiten worden geacht meer Nederlandstalig te worden. Minister Dijkgraaf van Onderwijs ( D’66) moet nog wel héél diep nadenken over sancties bij teveel ‘buitenlands’, maar minder buitenlandse studenten en docenten staat voor hem buiten kijf.
Bijzonder voor een man die zélf zijn maatschappelijk succes hoofdzakelijk te danken heeft aan de toegenomen internationalisering van het onderwijs. Hij kreeg zijn kansen door veelvuldige Engelstaligheid. En die heeft hij benut. En hij niet alleen trouwens. Zijn buitenlandse studenten te duur, ‘kapen’ ze jongerenhuisvesting? Passende maatregelen treffen, dát lijkt me dan een eerste verantwoordelijkheid voor een minister.
Al eeuwenlang ontlenen wij onze welvaart in belangrijke mate aan het open karakter van ons land. Grenzen open, talen naar binnen, we trekken er op uit. Meedenkers én -doeners van buiten: altijd welkom.
Internationale (handels-)barrières zijn aan ons niet besteed. En Amerikanen en Chinezen ruziën maar vrolijk elders over geopolitieke vraagstukken. Zaken doen, investeren in research en logistiek. Wereldwijd. Dát maakt de Lage Landen tot één van de meest welvarende landen met een rijk aan welzijn.
Tot diep in de Middeleeuwen vormde het Latijn dé wereldtaal. Vooruitgang kwam mede tot stand dankzij het gebruik van deze lingua franca. De moderne vreemde talen eisten hun plek en verdrongen de Oude Talen. By far gaat sindsdien het Engels op kop. Geen land op aarde waar je met deze taal níet terecht kunt.
Vraag de eerste de beste expat of het lukt om veelvuldig ‘op straat’ Nederlands te spreken, en het antwoord is standaard: neen. Nederlanders spreken altijd en overal met iedereen Engels, indien de laatste zich daardoor comfortabeler voelt. Zo doen wij dat.
De Technische Universiteit Eindhoven verwacht een substantieel verlies aan bestaanszekerheid(!) bij invoering van taalmaatregelen. Minder belangstelling, sowieso van buitenlandse, maar óók van Nederlandse studenten. Getalenteerde anderstalige promovendi zullen de instelling mijden. Wetenschappelijk personeel van ‘elders’ zal arbeidssatisfactie niet langer in Nederland zoeken.
Wageningen en Delft kennen topuniversiteiten, met wereldwijde faam. ‘n Beetje handels- of politieke missie vanuit den vreemde bezoekt deze robuuste wetenschappelijke instituten. Gaan we de gasten, bij gebrek aan talenkennis, voortaan in het ‘Nederlands’ ontvangen?
Minister Dijkgraaf verdient veel waardering voor zijn niet aflatende inzet om het Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) nóg steviger op de kaart te zetten. Laat hem dezelfde inzet tonen als het om de versterking van het internationale karakter van onze universiteiten gaat.
De BV Nederland vaart er meer dan wel bij.
afb.: eur.nl
Vanaf de Hovenring 
U stelt dat “de Technische Universiteit Eindhoven een substantieel verlies aan bestaanszekerheid(!) verwacht bij invoering van taalmaatregelen,” en verder dat er minder belangstelling zal zijn van buitenlandse en Nederlandse studenten, als ook van anderstalige promovendi en wetenschappelijk personeel.
Waar zijn die verwachtingen op gebaseerd?
Ook vraagt u zich af of we buitenlandse gasten voortaan in het ‘Nederlands’ zouden moeten ontvangen. Dat zou misschien niet gek zijn, want het Engels van de meeste Nederlanders, inclusief de academisch gevormde, is vaak abominabel. Een goede tolk zou kunnen voorkomen dat Nederlandse gastheren zichzelf in het Engels, vaak een veredelde vorm van “doubledutch”, voor joker zetten.
Mijn dochter die hier in Eindhoven stedenbouwkunde studeerde kreeg regelmatig college in het Engels van een Nederlandse docent. Maar die beheerste zijn Engels zo beperkt dat buitenlandse, Engelstalige studenten tien keer per uur in een deuk lagen om wat hij er uit kraamde. Denkt u dat ze veel van zo’n docent opstaken? Denkt u dat dit goed is voor de reputatie van de TUE in het buitenland?
Ondanks die beperkte beheersing is het Engels in Nederland de onderwijstaal in 28 procent van de bacheloropleidingen en in 77 procent van de universitaire masteropleidingen, blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Utrecht. En dat terwijl het aandeel van buitenlandse studenten in Nederland 25 procent is. Dat betekent dat de resterende driekwart studenten, de Nederlandssprekenden, in het Engels les krijgen van Nederlandse docenten voor wie Engels bijna altijd de tweede taal is, en dan druk ik me te netjes uit.
Taal is het middel bij uitstek om kennis over te dragen. Dan ligt het toch voor de hand dat Nederlandse studenten in Nederland les krijgen in het Nederlands van Nederlandstalige docenten? Zijn die er niet dan wordt het anders. Maar verder: Engels is belangrijk, maar dan wel als tweede taal.
LikeLike