Carrièrepoliticus Wiersma glijdt uit. En nog niet zo’n beetje ook. Aan het begin van deze week over zijn al te boude teruggave van het onderwijs aan leraren. Want dat wordt hoog tijd, zo verkondigde deze achterom kijkende visionair. Te lang hebben schoolbesturen laten zien hoe het niet moet. Onderwijs dendert kwalitatief achteruit, personele tekorten nemen toe. En natuurlijk is dat de schuld van de schoolbestuurders. Lekker makkelijk om een functionele zondebok te vinden. Het vele geld dat deze minister beschikbaar stelt ten behoeve van verbetering van de onderwijskwaliteit, blijft ergens hangen tussen Den Haag en de klas. Aan strijkstokken in de vorm van bestuursbureau’s en dure adviseurs. Bekt prima zo’n verwijt.

De minister zet voortaan de rijksinspecteur bij de schoolpoort en zal daardoor rechtstreeks toezien op een goede besteding van de middelen… in de klas. Dat zal me nog een hoop bureaucratie geven. Meer inspecteurs, intensiever controles , verantwoordingsstukken, en toezicht van den Helder tot Vaals. Om dat betaalbaar en sturingsgevoelig te maken zal er flink gecentraliseerd en gereguleerd moeten worden. Het oude ‘Zoetermeer bepaalt’ komt terug. Circulaires met directieven en instructies zullen de rectoren en directeuren rond de oren vliegen. Maar dat maakt niet uit, daar is het deze minister immers om te doen: de managers staan dicht bij het werk in de klas en tussen de docenten, nietwaar. Probleem opgelost.

Ik snap het wel: deze minister lijkt van de snelle oplossingen te zijn. Ook bij weerbarstige problemen waarvoor geen simpele uitwegen bestaan. Zodra er ambtelijk niet hard en effectief genoeg naar hem geluisterd wordt, schijnt hij in woede uit te varen, in razernij uit te barsten en de deuren in hun hengsels te laten klapperen. Volgens NRC en Telegraaf gaat het er grensoverschrijdend aan toe bij de departementale burelen aan de Haagse Rijnstraat. Uitglijder nummer twee deze week.

Deze minister wil snel en vooral ‘goedkoop’ succes. Op social media is hij voortdurend en alom aanwezig. Van schoolbezoek naar klasse-interview en snel alweer onderweg naar een volgende lerarenconferentie. Het land in, luisterend naar het ‘veld’. Joost mag weten wat dat eigenlijk oplevert anders dan ter plekke applaus en vervolgens veel digitaal rumoer.

Grensoverschrijding en kwaliteitszorg gaan niet samen. In Nederland zijn scholen zélf verantwoordelijk voor goede onderwijskwaliteit. Over hun successen en tegenslagen leggen zij publiekelijk verantwoording af. Aan de minister van Onderwijs. Daarvoor is al helemaal geen legertje extra onderwijsinspecteurs nodig. Het geld dat daarvoor beschikbaar komt kan inderdaad beter de klas in.

En trouwens, waar draait het nou écht om in het funderend onderwijs? Een goed pedagogisch klimaat. En dat veronderstelt een veilige omgeving waarbinnen school doen kan gedijen en jongelui leren. Voorbeeldgedrag is daarbij van cruciale betekenis. Docenten vormen de spil. Een minister die het, als hoogste politieke onderwijsbaas, zelf niet zo nauw neemt met zíjn voorbeeldfunctie, zo’n bewindspersoon hoort niet thuis in de pedagogische provincie.

Opportunistische carrièrepolitici loslaten op één van dé basisdepartementen binnen de regering: onverantwoord. Zet een onderwijsman of -vrouw aan het roer. Zo iemand prikt snel door de onzin van méér rijksinspectie die zou leiden tot betere besteding van middelen. En draaien met feiten en herinneringen rondom mogelijke grensoverschrijding? Op élke school in ons land zou dat ogenblikkelijk afgestraft worden. Leerlingen zijn van alles, maar niet gek. Een schoolse bewindspersoon zou dat weten, als geen ander.