Aan een marktplein werd ik ooit geboren. Als geen ander heb ik als kind ervaren hoe fascinerend het leven is aan de rand van een dergelijke algemeen toegankelijke ontmoetingsplaats. Zingen, dansen, vechten, muziek en spektakel maken, het was er allemaal in dat ‘ …soet en welbewoond stedeke..’ , zoals de middeleeuwse kroniekschrijver mijn geboortestadje typeerde. 

Als je de Markt in Eindhoven bezoekt krijg je nauwelijks het gevoel dat je op een plein bent aanbeland. Voor pleinvrees hoef je geen angst te hebben. Diagonaal het plein oversteken is sowieso niet mogelijk. En rustig pauzeren ergens in het midden, centraal,  en even alle wanden aan het plein op je laten inwerken? Het gaat je niet lukken tenzij je bereid bent op en over terrasstoelen en -tafels te klimmen. En dan ook nog de horden van de terrasafscheidingen wenst te nemen. De Markt is inmiddels eigenlijk één groot terras.

En dat is wel eens anders geweest. Tot in de ‘70-er jaren van de vorige eeuw stond de Markt propvol met auto’s. Ook toen kon je het plein eigenlijk niet betreden. Terrassen waren er met mondjesmaat. Enkele rieten stoelen en -tafeltjes, bescheiden en als het ware tegen de café’s aangeplakt. Ook niet ideaal…..

Welvaartsstijging en auto’s weren uit het centrum deden hun weldadige werk. Winkelcentrum Heuvelgalerie droeg bij aan groei en bloei van kroegen en restaurants. Terrassen dijden uit. Corona gaf het laatste zetje naar de totale en overweldigende terrascultuur. Het plein is inmiddels één groot terras. Fijn voor uitbaters en terrastijgers.

Ongewenst vanuit publiek belang. Er resteert inmiddels nauwelijks nog openbare ruimte op de Markt. 

De Markt dient teruggegeven te worden aan de stad. Opdat het weer een plek wordt van toevallige ontmoetingen, korte verpozingen, incidentele evenementen, omtrekkende bewegingen, plek voor spelletjes, promenade om te gluren en bekeken te worden, vrijplaats voor openbaar debat, vlakte voor massale feesten en partijen, marktplaats, gure site bij nacht en ontij, grootste open ruimte in de hele binnenstad. 

In álle geval van en voor iedereen. En niet uitsluitend voor de geprivilegieerden die er hun cocktail, dubbele espresso en bijzondere biertjes tegen exorbitante prijzen comfortabel wensen te nuttigen. 

De Vrijdagmarkt in Gent, Vrijthof in Maastricht, Place Stanislas in Nancy, Dam in Amsterdam, Domplatz in Münster: willekeurige voorbeelden van knusse binnensteden waar de schaarse publieke vrije buitenruimte wordt gekoesterd.

De Eindhovense binnenstad is de middeleeuwse intimiteit gelukkig nooit kwijtgeraakt. De kers op de taart is herstel van de markt als publiek middelpunt. 

( foto: thisiseindhoven.com )