Onaangekondigde meldingen dat ik me in één week gemiddeld drie uur per dag op de digitale snelweg had begeven. Te pas en te onpas. Als een overbodige service van het alziende @Apple-oog, zo voelde dat. Onnodig, bemoeizuchtig en privacy-ondermijnend. Later ging ik het als nuttige informatie beschouwen. Een spiegel waarin ik keek en waardoor ik mijn eigen schermgedrag wat zorgvuldiger leerde te managen. Alles went blijkbaar. Je wordt nieuwsgierig en gaat het nog handig vinden ook. 

So far, so good. Ware het niet dat ik tot mijn eigen, niet geringe verbazing, constateer dat ik inmiddels vijf schermen binnen bereik heb. Horen, zien, luisteren, observeren, (bevoor-)oordelen en (re-)ageren, álles hoofdzakelijk met behulp van schermen.

Over voorbeeldgedrag gesproken. Vol vraagtekens over de ‘digitale’ oogjes van jonge kinderen en mijn vermanende blikken in de richting van hun ouders, moet ik toch eerst en vooral ook naar mezelf kijken. We zijn allemaal verschermd, zo lijkt het wel. Opgeslorpt door de geneugten van de smartphone.

De postbode sjouwt eenzaam, en met steeds sneller lege tassen, door de straat. De brievenbus slijt niet langer als gevolg van grote hoeveelheden post. Een collectant voor een nobel en zeer goed doel krijgt te horen dat ik mijn goede werken digitaal afhandel. Met Kinderpostzegels (?!) wordt langs de deuren geleurd met behulp van een QR-code. Een wereld waarin fysieke communicatie de norm is, lijkt steeds verder weg. Met álle verlies die dat in zich meedraagt. Hoe minder ontmoeting, hoe groter is de kans op asociaal gedrag. Hoe minder we écht van elkaar weten, des te meer wederzijds onbegrip zal er zijn.

Op scholen zijn smartphones gelukkig in toenemende mate taboe. Dat biedt hoop voor de toekomst: generaties die leren om met ‘minder scherm’ door het leven te gaan. En het werkt: aan tafel wilde ik snel even een mooie foto met dito interessant onderschrift laten zien. Één van mijn disgenoten, generáties jonger, wees me fijntjes op de onbetamelijkheid van dit gedrag. Het klassieke standaardwerkje vol wellevendheid met de veelzeggende titel Savoir Vivre, had zij bij mijn weten nooit onder ogen gehad. En toch werd ik gecorrigeerd.

En het deed me deugd. Jongeren worden onevenredig veel beïnvloed door de ‘schermen’, maar zéker niet altijd meer dan zogenaamde verstandige ouderen.

Terecht dat de politiek een minimumleeftijd wenst voor gebruikers van (social) media. Wangebruik komt evenwel voor onder álle leeftijdscategorieën. Hoe was het ook weer? Goed voorbeeld doet goed volgen…..