Een vriend schreef me grote zorgen te hebben over de orbanisatie van ons land. Geestige woordspeling dacht ik aanvankelijk.
Afgeleid van orbanisme. Het staat voor een onfris ‘-isme’. Meestal trouwens, zodra dat te herleiden is tot een persoonsnaam.
Ideologie, doctrine, leefwijze? In dit geval sowieso in de achteruit stand, that’s it. Met de Hongaarse vérziener Victor Orbán op kop.

Hongarije ‘gaat’ voor opting out binnen de EU. In navolging van het voorbeeldige Nederland. Dat wordt er fijntjes en trots bijgezegd. Met de blik zowaar eerbiedig omhoog in de richting van de Lage Landen.
Wat ooit een gidsland was aan de Noordzee, geldt nu als toonbeeld voor verrechtsing en een meer autocratisch ingericht regime.
Met dank aan eenmanspartijtje PVV als lichtend voorbeeld. 

Afstand nemen van Europa. Daarmee heeft men zich in de midden-Europese contreien eerder ook al geprofileerd. Dus voelt dat waarschijnlijk een beetje als weer thuiskomen.
Oostenrijks-Hongaarse verbondenheid is er in dit opzicht weer volop.
Men heeft zich daar altijd al ‘gepakt’ gevoeld. Na de Eerste Wereldoorlog in de vorige eeuw werd de eens machtige dubbelmonarchie ontmanteld. Kleiner en minder invloedrijk.
En daarvan zijn ze eigenlijk nooit goed hersteld. In Oostenrijk werd de inval door de nazi’s in 1938  door velen verwelkomd. Hongaren koesteren sinds eeuwen hun landbouweconomie: een boeren, burgers en buitenlui ( BBB )-land avant la lettre. Naar binnen gericht.
De populistische kopstukken in beide landen zijn er anti-EU, pro-Russisch en anti-immigratie.
En doen in enthousiasme voor een autocratische bedrijfsvoering van het land níet onder voor ‘volkspartijen’ als Chega in Portugal, Alternative für Deutschland in Duitsland en Rassemblement National in Frankrijk.
Poetin als vriend. Immers, ook hij is een verdediger van conservatieve waarden. Pretentie van meest ‘christelijke’ landen ter wereld. Geen homohuwelijken.

En het concept luidt: maak gebruik van democratische mogelijkheden en veeg er vervolgens de vloer mee aan. De Oostenrijkse Freiheitliche Partei Österreichs en het Hongaarse Fidez weten er wel raad mee.

Orbanisatie staat voor isolationisme, opportunisme, despotisme en nationalisme. Alle ellende komt van buiten, geef ‘ons’ vertrouwen en het komt goed. Wat en vooral hóe ‘het’ goed komt, wordt er gemakshalve niet bijgezegd.
Deinen op het wantrouwen wat velen inmiddels voelen jegens de politiek: het levert hoge verkiezingsresultaten op.

Orbanisatie in Nederland? Jazeker.
Opsluiten van asielzoekers, pro-Palestina demonstranten betitelen als ‘tuig’ en klimaatvraagstukken ontkennen. 

Wie o wie doorbreekt het winnende frame van deze anti-rechtsstatelijke partijen? Zij vormen een bedreiging voor vrede, welvaart en welzijn van ons allen.