Alles is inmiddels wel zo’n beetje gezegd.
De democratie leeft.

In een land zonder stemplicht heeft 78,2 % van de stemgerechtigden de gang naar de stembus onlangs gemaakt. Weloverwogen, in vrijheid en geëngageerd. Het immense stembiljet bestudeerd, één rood puntje gezet en ineengevouwen. Wat een helse klus was.
Zorgvuldig gedeponeerd in een kliko ( what’s in a name ), want élke stem telt.
54 zetels zijn er in de Tweede Kamer van partij gewisseld. Niet eerder vertoond. Een frisse ploeg parlementariërs kan in Den Haag aan de slag. Zou je denken.

Niks is minder waar.

De uitslag veroorzaakte een tsunami aan reacties. In shock , verbijsterd, ontredderd en teleurgesteld reageerden politieke partijen, werkgevers- en werknemersorganisaties, natuur- en milieuorganisaties, kerken en ngo’s, cultuur-, kunst- en mediabedrijven, aandeelhouders en financiers uit het bedrijfsleven, de Europese Commissie, enzovoorts enzoverder.
Zeven dagen later siddert de uitslag nog steeds na. Commentaren, ingezonden brieven, debatten op radio en tv: alsof de Lage Landen bij de zee écht op zijn kop staan. En dan moeten verkiezingen in Vlaanderen nog komen.

De eerste ‘regeringsverkenner’ is inmiddels gesneuveld nog voordat hij goed en wel begon. De tweede, Ronald Plasterk, is omstreden: volgens sommigen is hij een soort van wappie en met columns in de Telegraaf maak je jezelf ook niet overal meteen gezaghebbend. 

Het idee dat extreem-rechts aan kop gaat in politiek Nederland is nauwelijks te bevatten. 

De maatschappelijke problemen zijn torenhoog, en dat wisten we. Oplossingen zijn nog niet in karrevrachten het Binnenhof opgereden. Grote zorgen leven er bij héél veel mensen. Met die kennis is nog te weinig gedaan. Er is te weinig wat ons met z’n allen, als samenlevers in dit land, vandaag de dag nog écht bindt.

Volgens de PVV hebben de kiezers laten weten dat de ‘Nederlander weer op één’ moet staan. Interessant: waren wij, Nederlanders, in eigen land nummer twee geworden? Daarvan heb ik dan toch weinig meegekregen.
Bij kijkkasttoppers als ‘Heel Holland bakt’, ‘de Slimste mens’, ‘Boer zoekt vrouw’ en ‘Oogappels’ is het echt wel heel erg Nederlands wat de klok slaat. Maar dat is vast de verkeerde referentie.
Het is slimmer om TikTok te raadplegen en daar ‘s-lands populistische toppolitici vol opportunisme bezig te zien.
De uitslag schijnt bovendien beter te duiden als je je vooral richt op de continue stroom aan opiniepeilingen ( ongetwijfeld onderweg: ‘wat vinden we van Plasterk’)

Categorie Vluchtig en toch Democratisch, daartoe lijkt de stemkeuze verworden. Desondanks: moedig voorwaarts……

afb.: newyorker.com