Tot bijna 70 jaar na de eerste acties hebben de Zeeuws-Vlamingen er op moeten wachten. Een tolvrije overtocht en, sinds de aanleg van een tunnel in 2003, dito doortocht ónder de Westerschelde.
Wél belastingen betalen en op afstand de geneugten van het Nederlanderschap kunnen genieten. Maar nauwelijks drempelloze, in dit geval beter te spreken van een waterloze entrée tot het land.  

In de ’50-er jaren, ik kon nét lezen, verschenen er in het Landje van Cadzand, spandoeken met als tekst ‘….Zeeuws-Vlaanderen is geen wingewest…’. De onvrede was groot, de actiebereidheid navenant. Er werd gedreigd de grenspalen bij de Westerschelde te plaatsen. Afscheiding van ‘Holland’ werd een serieuze optie. Brussel als alternatief voor Amsterdam.

Sinds 1814, het jaar waarin koning Willlem I de landen van Axel, Hulst en Cadzand met één pennenstreek toevoegde aan Zeeland, is het dat wel: een wingewest. De enige echte reden om dit ooit Oostenrijkse – en Franse deel van Vlaanderen bij Nederland te voegen is ontleend aan een plat ‘Haags’ economisch belang. Teveel groei en bloei van de haven van Antwerpen zou ten koste kunnen gaan van de groei van de Hollandse haven in Rotterdam.  Wat is er dan mooier om de monding van de Schelde aan beide zijden in handen te hebben? De Westerschelde is de  havenmond van Antwerpen. Die kon én kan zomaar afgesloten worden door de Nederlanders. De hele delta is Nederlands watergebied. 

Antwerpen is per zeeschip uitsluitend te bereiken via een Nederlandse waterweg. Al eeuwen. Ooit zelfs afgesloten door de noorderlingen. De sociaal-economische groei van Zeeuws-Vlaanderen is altijd ondergeschikt gebleven aan het belang van de Rotterdamse haven: Antwerpen in het vizier houden.

De ontsluiting van een gebied wordt meer succesvol zodra de bereikbaarheid op orde is. De natuurlijke barrière van de Westerschelde kan niet ongedaan gemaakt worden. Sterker: het is een corridor geworden om doortocht naar Antwerpen te waarborgen. Nederland en België zijn immers al bijna tweehonderd jaar vredelievende buren. Vriend en vijand wil dat ook maar liever zo houden.  

En die Zeeuws-Vlamingen dan? Aan gene zijde van de corridor. Op België gericht voor de dagelijkse gang van het leven. Met een nederlands paspoort. En tol betalen om in dat land te komen. Knechting: dat is het. Gelukkig dat er eindelijk een eind aan komt. Schadevergoeding ware op zijn plaats. Dat zal er niet van komen. Het blijft een wingewest. Ook zonder tol.
Vanuit ‘Den Haag’ is het landje immers héél erg ver weg.